Döküm,erimiş metal gibi sıvılaştırılmış malzemelerin, özel olarak dizayn edilmiş bir kalıbın boşluğuna döküldüğü ve sertleşmeye bırakıldığı bir işlemdir. Katılaştırmadan sonra, iş parçası kalıptan çıkarılır ve çeşitli son işlemlere tabi tutulur.Son olarak nihai ürün ortaya çıkar.Alçı kalıba döküm ise, kum yerine alçıtaşı, güçlendirici bileşik ve su karışımı kullanılarak yapılır ve kum döküm işlemine benzer.
Döküm yöntemleri tipik olarak karmaşık katı ve içi boş şekiller oluşturmak için kullanılır. Dökme ürünler otomotiv bileşenleri, havacılık parçaları vb. bir çok sektörde geniş bir uygulama yelpazesi bulur. Valfler,takımlar,dişliler ve kilit bileşenler gibi sanayi döküm parçaları da alçı kalıp dökümü ile imal edilebilir.
Alçı Kalıba Döküm Yöntemi Nasıl Uygulanır?
Kalıba yapışmasını önlemek için alçı deseni tipik olarak bir yapışma önleyici bileşik ile kaplanır.Alçı kalıbın etrafındaki boşlukları doldurabilir. Alçı malzeme parçayı dökmek için kullanıldıktan sonra, genellikle çatlar veya taze malzeme ile değiştirilmesini gerektiren kusurlar oluşturur.
Alçı Kalıp Yöntemin Özellikleri ve Alınması Gereken Önlemler
- Kalıp malzemesinde doğru miktarda su bırakıp, öyle döküm kalıp pişirilmelidir.
- Çok miktarda su bırakılması nedeniyle oluşacak nem döküm hatalarına sebep olabileceği gibi az miktarda su olması ise malzeme mukavemetini azaltır.
- Buna karşın kalıp malzemesinin ısıl iletkenliğinin düşük olması; dökümün yavaş katılaşarak düzgün tane yapısına sahip olmasına neden olur. Ayrıca döküm eğimini azlatır.
- Alçı kalıbının kalitesi, ince kesitleri olan parçaların üretilmesini ve yüksek ölçüde geometriksel doğruluk sağlar.
- Alçı kalıplar 1200 derece C üzerindeki sıcaklığa dayanamadıklarından bu tip döküm işlemlerinde bir sınır vardır. Daha yüksek erime noktalı metaller alçıya dökülmez. Bu işlem tipik olarak alüminyum, magnezyum, çinko ve bakır bazlı alaşımlardan yapılmış dökümlerin imalatında kullanılır.
Kalıbın uzun hazırlık süresi nedeniyle bu tip döküm genel olarak yavaştır.
Alçı Kalıba Döküm Yönteminin Avantajları Nelerdir?:
- Çok pürüzsüz bir yüzey kalitesi elde edilmesi
- İnce duvarlı karmaşık şekilleri dökebilmek
- Hassas döküm gibi diğer süreçlerden daha az maliyetle büyük parçalar oluşturabilme özelliği
- Kum dökümünden daha yüksek boyutsal doğruluk derecesi elde edebilme
Alçı döküm yöntemi çoğu kum döküm işleminden daha pahalı olma eğilimindedir ve alçı kalıp malzemesinin sık sık değiştirilmesini gerektirebilir. Özellikle yüzey kalitesinin önemli olduğu durumlarda oldukça etkili ve düşük maliyetli bir yöntemdir.
Ancak uygulaması genellikle alüminyum ve bakır bazlı alaşımların dökümü ile sınırlıdır.
