Döküm süreçlerinde, metalin yüzeyinde oluşabilecek boşluklar ve kusurlar, ürünün mekanik özelliklerini, estetiğini ve hatta uygulama başarısını olumsuz etkileyebilir. Bu tür yüzey boşlukları yani yüzey kusurlarının en yaygın nedenlerinden biri, metaldaki oksijenin oluşturduğu gazların serbest bırakılmasıdır.
Bu sorunu çözmek için deoksidasyon işlemi esastır.
Deoksidasyonun Önemi
Metal eritildiğinde atmosferden oksijenle reaksiyona girebilir. Bu oksijen, soğuma ve katılaşma sırasında gaz olarak serbest bırakılır ve metalde gözenekliliğe neden olabilir.
Oksijenin metalle reaksiyona girmesi, metali zayıflatabilir ve yüzey kusurlarına yol açabilir.
Deoksidasyon, bu oksijeni nötralize ederek metalin saflığını artırır ve yüzey kusurlarını önler.
Yüzey boşlukları ve kusurlarını önlemek, döküm sürecinin başarısında kritik bir rol oynar.
Deoksidasyon, bu kusurları minimize etmek ve daha yüksek kaliteli döküm parçaları üretmek için etkili bir yöntemdir.
Doğru deoksidasyon yöntemlerinin seçilmesi, üretimin kalitesini ve verimliliğini artırmada önemlidir.
Deoksidasyon Yöntemleri
- Ferrosilikon Ekleme: Ferrosilikon, demir dökümünde yaygın olarak kullanılan bir deoksidan maddedir. Bu madde, oksijeni bağlayarak metalin içindeki oksijen seviyesini düşürür.
- Alüminyum Ekleme: Özellikle çelik dökümünde, alüminyum, oksijeni ve azotu bağlamak için kullanılır. Bu yöntem, yüksek kalitede çelik üretiminde tercih edilir.
- Mangan: Mangan, demir ve çelik dökümlerinde deoksidan olarak da kullanılabilir.
Deoksidasyonun Faydaları
- Daha Yüksek Kalite: Deoksidasyon, metalin içindeki oksijen seviyesini düşürerek daha homojen ve yüksek kaliteli bir döküm elde etmeyi sağlar.
- Yüzey Kusurlarını Azaltma: Bu işlem, metal yüzeyinde oluşabilecek boşlukları, gözenekleri ve diğer kusurları azaltır.
- Mekanik Özellikleri İyileştirme: Deoksidasyon, metalden oksijeni uzaklaştırarak mekanik özellikleri iyileştirir.
Yüzey boşlukları önleme yöntemlerinden en etkilisi deoksidasyondur.
“Yüzey Boşlukları“nı Önlemek İçin:
Yeterli DEOKSİDASYON yapılmalıdır. Sürekli ve iyi bir DEOKSİDASYON verimi elde etmek için:
- Alüminyumun tamamen çeliğin içinde kaldığından ve cürufla temas etmediğinden emin olmak gerekmektedir.
- %0,1 normal alüminyum ilavesi potanın 1/3’i dolduktan sonra yapılmalıdır.
- Alüminyum sıvı çelikte oksitlenerek kaybolur. Bu nedenle sıvı potalarda çok uzun zaman tutulmamalı, çelik sık sık daha küçük potalara transfer edilmemeli, yüksek sıcaklıklara çıkartılmamalı ve kalıplara yavaş dökülmemelidir.
- Alüminyum testleri; verimin sürekliliğinin sağlanması, ilave metodun kontrolü ve ilavenin ağırlığını kontrol etme işlemleri düzenli olarak yapılmalıdır.
