Silindir tipi döküm, metalurjik endüstride yaygın olarak kullanılan bir döküm yöntemidir. Bu yöntemde, erimiş metal genellikle bir silindir şeklindeki bir kalıba dökülür ve ardından soğutulur.
Silindir tipi döküm genellikle uzun, silindirik veya boru şeklindeki parçaların üretiminde kullanılır.
Silindir tipi dökümde, kalıp genellikle bir döner silindirin iç yüzeyine yerleştirilir ve erimiş metal kalıp içine dökülür. Metal kalıba doldurulduktan sonra soğutulur ve katılaşır. Ardından, silindir döndürülerek döküm parçası çıkarılır.
Bu yöntem, özellikle uzun ve ince parçaların üretiminde kullanışlıdır. Örneğin, boru, çubuk veya uzun silindirik parçaların dökümünde tercih edilebilir.
Silindir tipi döküm, üretim sürecinde yüksek verimlilik ve tekrarlanabilirlik sağlayabilen bir yöntemdir. Bu döküm yöntemi, çeşitli endüstrilerde kullanılan çeşitli metal parçaların üretiminde yaygın olarak kullanılır, özellikle otomotiv, inşaat, enerji ve savunma sanayi gibi sektörlerde.
Silindir tipi döküm örneği olarak silindir gömleği ve silindir gösterilebilir. İç ve dış yüzeyler tamamen işlenmektedir.
Döküm hatası kabul etmediği gibi işlemeden sonra basınç testine tabi tutulurlar. Bu nedenle dökümü çok zor olan parçalardır.
Silindir Tipi Dökümlerde İşlemeden Sonra Meydana Gelen Döküm Hataları:
- İç yüzeyin üst bölümlerinde veya parçanın üst yüzeyinde meydana çıkan çekme boşlukları
- Silindir gövdesinin bölgesel kısımlarında meydana gelen karıncalar
- İç ve dış yüzeylerde meydana gelen döküm boşlukları
- İç ve dış yüzeylerde veya üst yüzeyde yerleşmiş katmerler, cüruf, kum ve pislikler
Bu hatalar zaman zaman meydana çıkarlar. Çünkü sebepleri uygun olmayan malzemeler döküm sıcaklığı uygun olmayan kalıp kumları ve yüzey malzemeleridir. Fakat uygun olmayan yollukların meydana getirdiği hatalar çok daha değişiktir.
Silindir tipi döküm parçalarda; kalınlıklarına, boyunun çapa oranı bakımından çeşitli ölçülere ve son işlem şekillerine göre birçok türleri vardır.
Gaz ile veya kendi kendine sertleşen reçineler ile üretilen kalıplar kullanıldığı zaman kalıplama yöntemlerine yüzey yöntem ve malzemelerine gerekli bütün özen gösterilmelidir.
Silindir Tipi Döküm lere Uygulanan Yolluk Tipleri:
Silindir tipi döküm parçalarda; kalınlıklarına, boyunun çapa oranı bakımından çeşitli ölçülere ve son işlem şekillerine göre birçok cinsleri vardır.
Burada belirtilen yolluklar kurutulmuş kalıplar içindir. Gaz ile veya kendi kendine sertleşen reçineler ile üretilen kalıplar kullanıldığı zaman kalıplama ve yüzey uygulama türlerine ve malzemelerine gerekli bütün özen gösterilmelidir.
A tipi: Bu en çok silindir gömlekleri için uygulanan bir tiptir. Genellikle iyi sonuç alınır. Merkezi maçanın üst çevresine yerleştirilen yolluk geçişinden birçok ufak çıkışta dağılarak, tepeden yapılan döküm şeklidir.
Bu şekilde yüksek sıcaklıktaki metal girişler vasıtası ile uzun müddet maçayı yalar, gaz ile sertleştirilen maça kullanılıyor ise ve yüzey malzemesi iyice maça yüzeyine yapışmadı ise sıyırmalardan dolayı pislik hataları meydana gelir.
B tipi: Bu tipte ergimiş metal, kalem tipi girişlerden geçerek maçaya dokunmadan kalınlığın ortasından aşağı doğru düşer. Maça çapı büyük yapılarak giriş kısımlar yerleştirilebilir. Bu yüzden A tipine göre pislik hataları daha az meydana gelir.
C tipi: Dış kısım özellikle önemli ve iç kısımda ufak tefek hatalar istenmeyecekse, ergimiş metalin akışı, kalıp duvarlarının dış kısmından yapılır.
D tipi: Kalıbın yüzey mukavemeti iyi olmadığı ve yüzey malzemesinin de iyi yapışmadığı hallerde alttan döküm uygulanır. Bu tipte katılaşma ters yönlü meydana gelir.
Bunun etkilerini giderebilmek için; üst kısımdan dökmeye göre, döküm hızını çok çabuklaştırmalı, yatay yolluk yapmalı ve besleyici bölümüne üst kısımdan yüksek sıcaklıktaki metal ile takviye yapılmalıdır.
E tipi: Çapına göre karşılaştırmada; boyu çok uzun olan silindirlerde, iki zamanlı motorların gömleklerinde, alt ve üstten döküm yapacak gibi iki yolluk verilir. İlk önce yüksekliğin 1/3’üne kadar alt yolluk kullanılarak alttan döküm yapılır ve sonra üst yolluktan döküme geçilir.
F tipi: Bütün yolluklar yatay kalıplayıp dik dökme prensibine göre verilmiştir. Birçok hallerde dik kalıplayıp, dik dökme prensipleri uygulanır.
G tipi: Dik kalıplama ve alttan dökme için yolluk tipidir. Bu durumda tabandaki mala yüzeyinden tekerlek girişlerden geçerek döküm yapılır veya çevreden teğet olarak yerleştirilmiş bir veya iki geçişten döküm yapılır. Bu tip üst yüzey kapalı olduğu zaman en iyi sonucu verir.
Silindir dökümün diğer döküm yöntemlerine göre avantajları arasında karmaşık şekillerde, özellikle de silindir blokları ve manşonlar gibi karmaşık iç boşluklara sahip parçalar üretme yeteneği yer alır.
Silindir döküm ayrıca geniş bir yelpazede uyarlamalar, yüksek boyutsal doğruluk ve düşük maliyetli malzeme ve ekipman kullanma yeteneği sunar.
Ek olarak, karmaşık şekillerde parçaların üretilmesine, farklı alaşımlara güçlü bir şekilde uyarlanabilmesine ve neredeyse sınırsız boyutta döküm yapılmasına olanak tanır.
Ayrıca, daha fazla işleme miktarını azaltır ve metalden tasarruf sağlar, bu da onu uygun maliyetli bir üretim süreci haline getirir
Plaka Tipi Döküm Nedir?
Çanak Tipi Döküm Nedir?
Kasnak Tipi Döküm Nedir?
Ring Tipi Döküm Nedir?
Kapak Döküm Yolluk Tipleri Nelerdir?
