Sfero Demirin Özellikleri Ve Mikro Yapıya Bağlı Olarak Değişimi:
Sfero olarak bildiğimiz, Küresel Dökme Demir ailesinin değişik grupları birbirinden değişik mekanik özelliklere sahiptir. Dolayısı ile sfero demirin özellikleri konusundan bahsederken bu özellikleri;
*Mekanik
*Fiziksel
*Kimyasal
diye ayırmak mümkündür.
Bu mekanik, fiziksel ve kimyasal özelliklerin elde edilmesinde en önemli rol oynayan faktör kimyasal kompozisyondur.
1)PERLİTİK ve FERRİTİK Küresel Dökme Demir:
Küresel dökmelerin çoğu bu gruba girer. Bu gruptaki malzemeler, büyük miktarlarda alaşım içermez ve dökme demir durumunda kullanılırlar.
Bu grup içerisinde en fazla kullanılan dökme demirler, PERLİT ve FERRİT içerenlerdir.
Küresel dökme demirler yüksek mukavemet ve aşınmaya dayanıklılığın PERLİTİK istendiği yerlerde tercih edilir.
Maksimal dayanıklılığın istenildiği ve mukavemetin çokça önem kazanmadığı işlerde de FERRİT küresel dökme demirler kullanılır.
2)ÖSTENİTİK Küresel Dökme Demir:
Alaşım sız K.D.D ile ÖSTENİTİK küresel dökme demir arasında analiz farklılığı vardır. ÖSTENİTİK dökmelerin çoğu krom içerir ve bu nedenle karbür mevcuttur ve yapısının yumuşak olması nedeniyle, işlenebilir özelliği yüksektir.
3)MARTENZİTİK Küresel Dökme Demir:
Küresel dökme demirin kalıpta soğuması MARTENZİTİK yapının oluşumuna olanak vermez.
ÖSTENİTİK K.D demirin MARTENZİTİK yapıya dönüşümünü sağlayan, kritik soğuma hızı alaşım elemanlarının miktarlarıdır.
Malzemenin sertleşmeye olan hassasiyetini arttıran alaşım elementlerin başında Molibden ve Nikel gelir. Bazen yerine Bakır, Kobalt ve Vanadyum da kullanılabilir. Hepsinin sertliğe etkileri aynıdır.
4)YÜKSEK SİLİSYUMLU Küresel Dökme Demir:
%3-7 arası Silisyum içeren K.D demir, yüksek sıcaklıkta oksitlenmeye karşı dayanıklıdır.
815,5 C° sıcaklığa kadar oksitlenmeye dayanıklı olmalarına karşın, normal sıcaklıklarda çok kırılgandırlar. Orta sıcaklıklarda kullanılacaksa Silisyum %3,5-0,5 arasında olmalıdır. Silisyum arttırıldığında, karbon-silisyum 1/3 kadar azaltılmalıdır.
