Rotary dövme teknolojisi, metal parçaların şekillendirilmesinde kullanılan bir yöntemdir. Rotary dövme, hassas bileşen şekillendirme için iki eylemin (dönme ve eksenel sıkıştırma hareketi) birleşimini kullanan bir dövme teknolojisidir.
İşlem, ısıtılmış bir iş parçasının örs çukuruna yerleştirilmesini, ardından kalıbın bunun üzerine yerleştirilmesini, örs ile senkronize dönüş sırasında iş parçasının belirli bir açıyla bastırılmasını içerir.
İstenilen detayı şekillendirmek için hem kalıp hem de örs oluşturulabilir. Döner dövme, temas ve sürtünmenin azalması nedeniyle geleneksel şekillendirme preslerine göre daha az kuvvet gerektirir, bu da daha küçük presler ve daha basit aletlerle sonuçlanır.
Bu yöntemde, parça döner bir kafa veya kalıp çevresinde dönerek çekiç veya benzeri bir araçla şekillendirilir.
Rotary dövme teknolojisi genellikle yuvarlak veya simetrik parçaların üretiminde tercih edilir.
Rotary dövme işlemi genellikle şu adımları içerir:
- Malzeme Seçimi: İşlenecek malzeme titanyum, çelik, alüminyum veya diğer metaller olabilir. Malzemenin özellikleri, son ürünün gereksinimlerine ve uygulama alanına bağlı olarak seçilir.
- Isıl İşlem: Malzeme, işlem öncesinde uygun bir ısıl işlem geçirilerek yumuşatılır ve işlenebilir hale getirilir.
- Dövme İşlemi: Malzeme, döner bir kalıp veya kafa etrafında dönerek şekillendirilir. Bu işlem sırasında çekiç veya benzeri bir araç kullanılır ve malzeme şekillendirme kalıpları arasında sıkıştırılır.
- Soğutma ve İşleme Sonrası İşlemler: Şekillendirme işleminden sonra parça soğutulur ve gerektiğinde kesme, delme, taşlama gibi son işlemler uygulanarak istenilen ölçülere ve toleranslara getirilir.
Rotary dövme, özellikle yuvarlak veya simetrik parçaların üretiminde hızlı ve verimli bir yöntem olarak kullanılır. Bu teknoloji, yüksek mukavemetli ve hassas parçaların üretiminde önemli bir rol oynar ve birçok endüstriyel sektörde kullanılan yaygın bir metal şekillendirme yöntemidir.
Teknoloji, işleme ve kaynak işlemlerini en aza indirerek (bazı durumlarda ortadan kaldırarak) malzemelerden daha fazla faydalanılmasını sağlar. Bu işlemle üretilen parçalara örnek olarak tekerlek ön kalıpları, dişliler, diskler, halkalar vb. verilebilir.
Roatary dövme geleneksel ve sıcak rotary dövme şeklinde ayrılabilir
Geleneksel dövme, lokalize basınç kuvvetleri kullanılarak metalin şekillendirilmesini içeren bir üretim prosesidir. Bilinen en eski metal işleme süreçlerinden biridir ve bin yıldır mutfak eşyaları, hırdavat, el aletleri, kenarlı silahlar, ziller ve mücevherler dahil olmak üzere geniş bir ürün yelpazesi üretmek için kullanılmıştır.
Sanayi Devrimi’nden bu yana dövme parçalar, bir bileşenin yüksek mukavemet gerektirdiği yerlerde mekanizmalarda ve makinelerde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Geleneksel dövme tipik olarak, iş parçasını doğru bir şekilde şekillendirmek ve ilgili muazzam kuvvetlere dayanmak için hassas bir şekilde işlenmesi ve dikkatli bir şekilde ısıl işleme tabi tutulması gereken metal şekillendirme kalıplarının kullanımını içerir.
- Rulo dövme,
- dövme ve
- açık kalıpta dövme
dahil olmak üzere birçok farklı dövme işlemi mevcuttur.
Geleneksel dövmenin avantajları arasında yüksek oranda parça üretme yeteneği, parça üretimi için kalıbın ömrü, parça başına maliyetin önemli ölçüde düşük olabilmesi, dövülmesinin kolay olması ve işlemenin düşük maliyetle yapılabilmesi yer alır.
Geleneksel dövmenin dezavantajları, bitmiş bir parça elde etmek için ek işleme gerektirebilmesi ve nihai ürünün, hassas dövmeye kıyasla daha zayıf bir tane yapısına sahip olabilmesidir.
Soğuk döner dövme, diskler, halkalar, flanşlar ve dişliler gibi çeşitli mekanik bileşenlerin üretiminde kullanılan gelişmiş bir artımlı metal şekillendirme teknolojisidir.
İki eylemin bir kombinasyonunu içerir: soğuk veya sıcak sıcaklıklarda gerçekleştirilebilen dönme ve eksenel sıkıştırma hareketi.
İşlem, geleneksel dövmeye göre daha fazla boyutsal doğruluk, daha iyi yüzey kalitesi, malzeme sertleşmesi, optimize edilmiş tane yapısı, yüksek malzeme kullanımı ve daha düşük gürültü ve titreşim seviyeleri dahil olmak üzere çeşitli avantajlar sunar.
Ek olarak, soğuk döner dövme daha az kuvvet gerektirir, bu da daha küçük presler ve daha basit aletlerle sonuçlanır ve enerji ve malzeme maliyetlerinde önemli tasarruflara yol açabilir.
Teknoloji, takım tezgahları, elektrikli ekipmanlar, kesici takımlar ve donanım dahil olmak üzere çok çeşitli endüstrilerde uygulama alanı buldu.
Rotary dövme, diğer dövme teknolojilerine göre çeşitli avantajlar sunar. Bunlar şunları içerir:
- Daha Kısa Çevrim Süreleri: Rotary dövme, çevrim sürelerinin kısalmasına ve verimliliğin artmasına neden olabilir.
- Daha İyi Mekanik Özellikler: İşlem, malzemenin daha iyi çalışmasına ve bunun sonucunda daha iyi mekanik özelliklere yol açabilir.
- Yüksek Malzeme Kullanımı: Rotary dövme, malzemelerin daha fazla kullanılmasını sağlayarak ek işleme ve kaynak işlemlerine olan ihtiyacı en aza indirir veya ortadan kaldırır.
- Daha Düşük Deformasyon Kuvveti: Geleneksel şekillendirme preslerine göre daha az kuvvet gerektirir, bu da daha küçük preslere ve daha basit aletlere yol açar.
- Geliştirilmiş Boyutsal Doğruluk ve Yüzey Kaplama: Rotary dövme, geleneksel yöntemlere kıyasla daha yüksek boyutsal doğruluk, daha iyi yüzey kaplama kalitesi, malzeme sertleştirme ve optimize edilmiş tane yapısı sağlar.
- Daha Uzun Kalıp Ömrü: Soğuk döner dövme durumunda diğer bazı işlemlere göre daha uzun kalıp ömrü sunar.
- Daha Düşük Gürültü ve Titreşim: Soğuk döner dövme, geleneksel dövme teknolojilerine kıyasla daha düşük düzeyde gürültü ve titreşime neden olabilir
Rotary dövme, satış sonrası tekerlek, havacılık ve alternatif enerji endüstrileri dahil olmak üzere çeşitli endüstrilerde faydaları olan çok yönlü bir teknolojidir.
