Paslanmaz Çelik Kütük Nedir?
Paslanmaz çelik kütükler /bloklar , çeşitli paslanmaz çelik ürünlerin (çubuklar, borular, dövmeler vb.) ham maddesi olarak kullanılan yarı mamul metal ürünleridir. Bu kütükler genellikle döküm işlemi ve ardından sıcak haddeleme veya ekstrüzyon yöntemiyle üretilir.
Paslanmaz Çelik Kütükler Nasıl Üretilmektedir?
Malzeme Seçimi:
Paslanmaz çelik kütüklerin üretimi, uygun paslanmaz çelik alaşımlarının dikkatli seçimiyle başlar. Paslanmaz çelik alaşımları, demir, krom, nikel ve diğer alaşım elementlerinden oluşur ve her biri korozyon direnci, dayanıklılık ve ısı direnci gibi belirli özelliklere katkıda bulunur. Son ürünün istenen özelliklerine bağlı olarak alaşım bileşimi seçilir.
Ergitme ve Döküm:
Seçilen paslanmaz çelik alaşımı elektrik ark fırınları veya indüksiyon fırınlarıyla eritilir. Eritilen metal, istenen kimyasal bileşimi elde etmek ve kusurları gidermek için rafine işlemlerine tabi tutulur. İstenilen bileşime ulaşıldığında, sıvı paslanmaz çelik bir kalıba dökülerek bir döküm şekli oluşturulur.
Sıcak Haddeleme veya Ekstrüzyon:
Döküm işleminden sonra, kalıba dökülen paslanmaz çelik şekillendirilmek üzere uygun bir sıcaklıkta tekrar ısıtılır. Sıcak haddeleme veya ekstrüzyon yöntemleri genellikle bloğun şekil verilmesi için kullanılır.
Sıcak haddeleme, ısıtılan şekillendirilmiş kütüğün bir dizi haddeleme tezgahından geçirilerek kesit alanının azaltılması ve bloğun bir blok şekline uzatılmasıyla gerçekleştirilir.
Ekstrüzyon işlemi ise ısıtılan bloğun bir kalıptan zorlanarak geçirilmesiyle istenen blok şekli oluşturulur.
Yüzey İşlemleri:
Blok şekillendirme işleminden sonra, paslanmaz çelik blokların yüzey işlemlerine tabi tutulabilir.
Bu aşamada, bloğun yüzey kalitesinin iyileştirilmesi, pas veya oksit birikintilerinin giderilmesi için işlemler uygulanır.
Bunlar, pas giderme, metal parlatma veya taşlama gibi işlemleri içerebilir.
İnceleme ve Kalite Kontrolü:
Üretim süreci boyunca, paslanmaz çelik blokların bütünlüğünü ve kalitesini sağlamak için sıkı kalite kontrol önlemleri uygulanır.
Boyut kontrolü, görsel muayene ve tahrip edici olmayan test yöntemleri gibi çeşitli testler ve kontroller gerçekleştirilir. Blokların gerekli özelliklere ve kalite standartlarına uygun olduğunu doğrulamak için yapılır.
Paslanmaz çelik kütükler daha sonra dövme, işleme veya soğuk işleme gibi ek işlemlerle çeşitli ürünlere dönüştürülür.
Paslanmaz Çelik Kütükler ; inşaat, otomotiv, havacılık ve daha birçok endüstride kullanılan paslanmaz çelik bileşenlerin üretiminde başlangıç noktası olarak hizmet eder.
Türkiye’de Paslanmaz Çelik Kütük Üretimi
Türkiye’de Paslanmaz Çelik Bloklar Nasıl Üretilir?
Paslanmaz çelik kütüklerin üretimi, Türkiye’de çeşitli adımları içeren bir süreçtir. Genel olarak kullanılan yöntemler:
Malzeme Seçimi:
Paslanmaz çelik blokların üretim süreci, uygun bir paslanmaz çelik alaşımının seçilmesiyle başlar. Paslanmaz çelik alaşımları, genellikle içerdikleri krom, nikel, molibden gibi elementlerin oranına ve özelliklerine göre sınıflandırılır. Bu alaşımlar, dayanıklılık, korozyon direnci ve diğer istenen özelliklere sahip olacak şekilde seçilir.
Ergitme:
Malzeme seçildikten sonra, paslanmaz çelik alaşımı ergitme işlemine tabi tutulur. Genellikle elektrik ark ocakları veya indüksiyon ocakları kullanılarak ergitme işlemi gerçekleştirilir. Alaşımın belirli bir sıcaklıkta erimesi sağlanır.
Döküm:
Ergitme işleminden sonra, sıvı paslanmaz çelik alaşımı uygun bir döküm yöntemiyle şekillendirilir.
Türkiye’de yaygın olarak kullanılan döküm yöntemleri arasında “kokil döküm” ve “sürekli döküm” bulunur.
Kokil dökümde, ergitilmiş çelik alaşımı, önceden hazırlanmış kalıplara dökülerek blokların şekillendirilmesi sağlanır.
Sürekli döküm ise sıvı çelik alaşımının döküm hattı boyunca hareket ederek, kesintisiz bir şekilde blokların oluşturulmasını sağlar.
Kütük Şekillendirme ve Soğutma:
Döküm işleminden sonra oluşan sıcak paslanmaz çelik bloklar, şekil verme ve soğutma işlemlerine tabi tutulur.
Kütükler, istenen boyutlarda ve şekillerde kesilir, haddehanelerde veya özel haddehane makinelerinde şekillendirilir.
Bu aşamada, blokların istenen özelliklere ve toleranslara sahip olması için hassas şekillendirme yapılır.
İşleme ve Bitirme:
Şekillendirme işleminden sonra, paslanmaz çelik bloklar işleme ve bitirme adımlarına tabi tutulur.
Bu aşamada, blokların yüzeyleri düzgünleştirilir, kalıntıları giderilir ve istenen boyutlara getirilir.
Çeşitli işleme yöntemleri kullanılarak, blokların yüzey pürüzlülüğü iyileştirilir ve düzgün bir şekilde bitirilir.
Kalite Kontrolü:
Paslanmaz çelik kütüklerin üretim süreci boyunca sıkı kalite kontrol önlemleri uygulanır.
- Kütük boyut kontrolü,
- yüzey kalitesi,
- kimyasal bileşim analizi ve ,
- diğer testlerledikkatlice incelenir. Bu, kütüklerin istenen kalite standartlarına uygun olduğunu ve spesifikasyonlara uyduğunu doğrulamak için yapılır.
Sonuç olarak, Türkiye’de paslanmaz çelik kütüklerin üretimi, malzeme seçimi, ergitme, döküm, şekillendirme, işleme ve kalite kontrolü gibi bir dizi aşamadan oluşur.
Bu süreç, kaliteli ve istenen özelliklere sahip paslanmaz çelik blokların üretilmesini sağlar ve Türkiye’nin paslanmaz çelik endüstrisinde önemli bir rol oynamasını sağlar.
Dünyada Paslanmaz Çelik Kütük Üretimi
Dünyada Paslanmaz Çelik Bloklar Nasıl Üretilir?
Paslanmaz çelik bloklar, dünya genelinde çeşitli adımları içeren bir üretim süreciyle üretilir.
Hammaddelerin Seçimi:
Paslanmaz çelik blokların üretimi, uygun hammaddelerin seçimi ve hazırlanmasıyla başlar. Paslanmaz çelik hammaddeleri, demir cevheri, krom, nikel ve diğer alaşım elementlerinden oluşur. Bu hammaddelerin özenle seçilmesi ve istenen kimyasal bileşimin elde edilmesi için işlenmesi gerekmektedir.
Ergitme:
Hammaddeler seçildikten sonra, paslanmaz çelik blokların üretim süreci, ergitme adımıyla devam eder. Paslanmaz çelik hammaddeleri, elektrik ark ocakları veya temel oksijen fırınları gibi fırınlar kullanılarak eritilir.
Bu fırınlar yüksek sıcaklıklar üreterek hammaddelerin erimesini sağlar. Ergitme işlemi, istenen bileşimi elde etmek ve safsızlıkları uzaklaştırmak için dikkatlice kontrol edilir.
Döküm:
Eritilmiş paslanmaz çelik, döküm yöntemiyle katı forma dökülür. Paslanmaz çelik blokların üretiminde iki ana döküm yöntemi kullanılır:
a. Sürekli Döküm:
Bu yöntemde, eritilmiş paslanmaz çelik sıvısı, su soğutmalı bakır kalıplara dökülerek sürekli bir şekilde solidleştirilir. Dökme sırasında oluşan uzun bir blok, istenen boyutlara kesilir ve bloklar halinde elde edilir.
b. Ingot Dökümü:
Ingot döküm yönteminde, eritilmiş paslanmaz çelik sıvısı, ayrı kalıplara dökülerek büyük katı bloklar olan ingotlar oluşturulur. Bu ingotlar daha sonra ileri işleme için kullanılır.
Sıcak Haddeleme:
Döküm işleminden sonra, paslanmaz çelik bloklar sıcak haddeleme işlemine tabi tutulur. Sıcak haddeleme, blokları bir dizi haddeleme makinesinden geçirerek şekillendirme işlemini içerir. Sıcak haddeleme işlemi, blokların kalınlığını azaltır ve farklı formlara şekil verir. Bu işlem, paslanmaz çelik blokların mekanik özelliklerini iyileştirir ve yapılarını daha rafine hale getirir.
Yüzey İşleme:
Sıcak haddeleme işlemi tamamlandıktan sonra, paslanmaz çelik bloklar yüzey işlemlerine tabi tutulur. Bu işlemler, blokların yüzey kalitesini ve görünümünü iyileştirmeyi amaçlar.
Örneğin, paslanmaz çelik bloklar, ölçek veya oksit tabakalarını gidermek için pickling (asitle temizleme) işleminden geçirilebilir. Ayrıca, yüzey kusurlarını gidermek veya istenen görünümü elde etmek için taşlama veya cilalama gibi işlemler yapılır.
Kalite Kontrolü:
Üretim sürecinin her aşamasında sıkı kalite kontrol önlemleri uygulanır. Paslanmaz çelik blokların kimyasal bileşimi, mekanik özellikleri, boyutları ve yüzey kalitesi kontrol edilir.
Bu, ürünlerin istenen kalite standartlarına uygun olduğunu ve belirli spesifikasyonlara sahip olduğunu sağlamak için yapılır.