NODULANT Nedir ?
İçerisinde %10 magnezyum ve çok az miktarda kalsiyum, seryum, silisyum ve karbon içeren sıkıştırılmış demir tozuna NODULANT denir.
Nodulant daha çok saf magnezyum TREATMAN sistemini basitleştirir. Silisyum ilavesine bağlı olarak, tamamen magnezyum kontrolüne olanak sağlar.
Silisyumun Etkisi Ve Kontrolü:
Küresel grafitli dökme demire (SFERO) özelliklerini kazandıran ana elementlerden biri silisyumdur. Silisyum sadece ergimiş haldeki demire değil, katılaşma karakteristiklerine ve mekanik özelliklerine de etki eder.
Ergimiş demir:
Silisyum miktarının artması ergimiş demirin akışkanlığını arttırır. Aynı zamanda dökme demirde silisyum miktarının artması ile karbonun erime kabiliyeti azalır. Normalde bu bir sorun oluşturmaz. Ancak, HİPERÖTEKTİK demir, düşük dökme sıcaklığında dökülürse karbon kusması meydana gelir.
Düşük silisyumlu ham pik(küresel grafitli dökme demirde kullanılan gibi)silika astara adeta hücum eder. Demir içerisindeki ergimiş karbon etkisi ile de astarda yoğun bir aşınma meydana gelir. Sonuçta astar ömrü çok azalır.
Katılaşma karakteristikleri:
Silisyum grafit yapıcıdır. ÖTEKTİK grafiti hızlandırır. Bu hızlanma katılaşma anındaki genleşmeyi arttırır ve böylece büyük miktarda “kendi kendini beslemeye” sebep olur. Pratikte büyük kalıp genişlemeleri meydana getirir. Yüksek silisyum, FERRİTİN oluşumunu kolaylaştırır. Büyük olasılıkla cüruf oluşur. Yüksek silisyum miktarının artması ile “sakat” miktarı artar.
Mekanik özellikleri:
FERRİTİK küresel grafitli dökme demirde, silisyum FERRİT şekillenmesini meydana getirir ve şekillenen FERRİTİ kuvvetlendirir. Böylece çekme dayanımı artar, ancak yüzde uzama azalır. Darbe dayanımı düşer, geçiş sıcaklığı yükselir. PERLİTİK küresel grafitli dökme demirde, silisyum miktarı karpit oluşumunu önleyecek şekilde yeterli miktarda yüksek olmalıdır. Aşırı yükselmede yüksek FERRİT oluşumu meydana gelir. Bu sebeple küresel grafitli dökme demir (SFERO) üretiminde silisyum kontrolü önemli bir yer tutar.
Kaynak: DİNÇEL, M. Cüneyt: ” Küresel Grafitli Dökme Demir ve Silisyumun
Nodulant Kullanılarak Kontrol Altına Alınması”, İstanbul 1997
