“Keskin Grafit” terimi, bazen döküm literatüründe, grafitin keskin ve belirgin köşeleri veya uçları olan, belirgin bir yapıya sahip olduğu durumları tanımlamak için kullanılır.
Keskin grafitin oluşumu, döküm endüstrisinde istenmeyen bir özellik olarak kabul edilir, çünkü bu tür grafit formasyonları döküm parçasının mekanik özelliklerini, özellikle tokluğunu ve yorulma ömrünü olumsuz etkileyebilir.
Keskin Grafit Nasıl Oluşur?
Keskin grafitin oluşumuna neden olan etmenler şunlardır:
- Alaşım Elementleri: Yüksek silisyum veya alüminyum içeriği gibi alaşım elementlerinin varlığı keskin grafit oluşumuna yol açabilir. Yüksek Sodyum (Na) içeriği, grafitin keskin bir yapıda oluşmasını teşvik edebilir. Bazı döküm proseslerinde, yüksek sodyum içeriği keskin grafitin formasyonunu tetikleyebilir. Bazı Alaşım Elementleri, özellikle titanyum, zirkonyum ve bora gibi bazı alaşım elementlerinin varlığı, grafitin keskin formda oluşumuna neden olabilir.
- Soğuma Hızı: Döküm parçasının hızla soğuması, keskin grafit oluşumunu teşvik edebilir. Eğer döküm parçası belirli bir bölgeden çok hızlı soğursa, bu bölgede grafitin keskin formda oluşmasına neden olabilir.
- Döküm Sıcaklığı: Aşırı yüksek veya aşırı düşük döküm sıcaklıkları grafitin keskin bir yapıda oluşmasına neden olabilir.
Keskin Grafit Nasıl Önlenebilir?
- Alaşım Elementlerini Kontrol Edin: Döküm malzemesinin alaşım elementlerini kontrol ederek, özellikle silisyum ve alüminyum seviyelerini optimal aralıklarda tutarak keskin grafitin oluşumunu engelleyebilirsiniz. Dökümde kullanılan ham maddenin kimyasal analizini yaparak yüksek sodyum, titanyum, zirkonyum veya bora gibi elementlerin seviyelerini kontrol edebilirsiniz.
- Soğuma Hızını Ayarlayın: Döküm parçasının eşit bir şekilde ve kontrollü bir hızda soğumasını sağlamak önemlidir. Döküm parçasının soğuma şartları, döküm işlemi sırasında ve sonrasında sürekli olarak izlenmeli ve kontrollü bir soğuma sağlanmalıdır.
- Optimal Döküm Sıcaklığı: Döküm sıcaklığını uygun seviyede tutarak grafitin keskin bir yapıda oluşmasını engelleyebilirsiniz. Döküm sıcaklığı, döküm parçasının mikroyapısını doğrudan etkileyen bir faktördür. Bu sıcaklığı optimize ederek grafitin istenen yapıda oluşmasını sağlayabilirsiniz.
- Alaşım Elementlerinin Dengelenmesi: Alaşımın bileşenlerini dikkatlice seçerek ve dengede tutarak keskin grafit oluşumunu engelleyebilirsiniz.
Keskin Grafitin oluşumu Sfero yani Küresel Grafitli Demir Dökümde küreselleşmeye etki eden faktörler ve ayırt edici kriterlerdendir.
Nadir toprak metalleri tarafından bağlanmamış çok az miktarda Kurşun, Bizmut ya da Antimon.Bu durumun mekanik özellikler üzerinde yıkıcı etkisi vardır.
Kirlenmiş şarjın üzerine yetersiz nadir toprak metali ilavesi
Özetle:
Ocakta kirlenmiş sıvı metalin olması bünyede kurşun bizmut antimuan gibi malzemelerin bulunması sonucu olur.
Hurdaya dikkat edilmeli yada ocakta daha evvel dökülen sıvı metal bırakılmamalı.
Keskin grafitin oluşumu, döküm şartlarını sürekli olarak izleyerek ve gerektiğinde ayarlamalar yaparak en aza indirilebilir. Bu, döküm parçasının genel kalitesini ve performansını artırabilir.
- 8.8
