Demir çelik ürünleri, insanlık tarihinin en eski malzemelerinden biridir. İlk olarak MÖ 1800’lü yıllarda Asya’da kullanılmaya başlanmıştır. Antik çağlarda, demir çelik ürünleri silah yapımında kullanılmıştır.
Demir çelik üretimi, sanayi devrimiyle birlikte hız kazanmıştır. 19. yüzyılın sonlarına doğru, Thomas ve Bessemer yöntemleriyle demir cevheri daha verimli bir şekilde işlenmeye başlanmıştır
Türkiye’de demir çelik sektörü, 1937 yılında İskenderun Demir Çelik Fabrikası’nın kurulmasıyla başlamıştır. Cumhuriyet döneminde, Türkiye’nin sanayileşmesi için demir çelik üretimi büyük önem taşımıştır. Günümüzde, Türkiye’de birçok şirket demir çelik sektöründe faaliyet göstermektedir
Demir çelik üretimi, oldukça enerji yoğun bir süreçtir ve bu nedenle çevresel etkilere neden olabilir. Ancak, demir çelik sektörü, çevre dostu üretim yöntemleri kullanarak çevresel etkileri en aza indirmeye çalışmaktadır
Demir çelik ürünleri, üretim yöntemlerine, kimyasal bileşimlerine ve kullanım amaçlarına göre sınıflandırılabilir.
Aşağıda demir çelik ürünlerinin bazı sınıflandırmaları verilmiştir:
Demir Çelik Ürünlerinin Üretim Yöntemine Göre Sınıflandırılması:
- Yassı Ürünler: Haddeleme yöntemiyle üretilen, genişliği ve kalınlığı farklı olan ürünlerdir. Örnek olarak çelik levhalar ve çelik bobinler verilebilir.
- Uzun Ürünler: Haddeleme yöntemiyle üretilen, uzunluğu ve kesit şekli farklı olan ürünlerdir. Örnek olarak çelik çubuklar, profil ve borular verilebilir.
- Dökme Ürünler: Döküm yöntemiyle üretilen ürünlerdir. Örnek olarak dökme demir parçalar verilebilir.
Demir Çelik Ürünlerinin Kimyasal Bileşimine Göre Sınıflandırılması:
- Karbonlu Çelikler: Karbon oranı %0.1-2.0 arasında olan çeliklerdir. Örnek olarak yapısal çelikler ve yay çelikleri verilebilir.
- Alaşımlı Çelikler: Karbon oranının yanı sıra diğer elementlerin de katıldığı çeliklerdir. Örnek olarak paslanmaz çelikler ve nikel-krom çelikler verilebilir.
Demir Çelik Ürünlerinin Kullanım Amaçlarına Göre Sınıflandırılması:
- İnşaat Sektörü: Çelik çubuklar, profil ve levhalar gibi yapı elemanları.
- Otomotiv Sektörü: Motor parçaları, şasi elemanları ve diğer parçalar.
- Beyaz Eşya Sektörü: Buzdolabı rafları, çamaşır makinesi tamburları ve diğer parçalar.
- Savunma Sanayi: Askeri araçlar, silahlar ve diğer ekipmanlar.
Türkiye’de demir çelik sektöründe üretilen ürünler, dünya genelinde birçok sektörde kullanılmaktadır.
- inşaat sektöründe çelik çubuklar, profil ve levhalar;
- otomotiv sektöründe motor parçaları, şasi elemanları ve diğer parçalar;
- beyaz eşya sektöründe buzdolabı rafları, çamaşır makinesi tamburları ve diğer parçalar;
- savunma sanayiinde askeri araçlar, silahlar ve diğer ekipmanlar gibi birçok alanda kullanılmaktadır
Türkiye’de demir çelik sektöründe en çok üretilen ürünler arasında yassı ürünler ve uzun ürünler yer almaktadır
- Yassı ürünler arasında çelik levhalar ve çelik bobinler,
- Uzun ürünler arasında ise çelik çubuklar, profil ve borular yer almaktadır
Gelecekte Demir Çelik Ürünleri
Demir çelik ürünleri, savunma sanayii ve ulaşım sektörü gibi bir çok sektörde kullanılmaya devam edecektir
Demir çelik ürünleri, diğer sanayi kollarının temel birer girdisi olduğundan, bu ürünleri kullanan diğer sanayinin gelişimi, demir çelik sektöründeki üretim hacmini de etkileyecektir
Demir çelik sektörü, çevre dostu üretim yöntemleri kullanarak çevresel etkileri en aza indirmeye çalışmaktadır
Türkiye’de demir çelik sektörü, birçok şirketin faaliyet gösterdiği bir sektördür ve üretim kapasitesi son yıllarda düşük bir oranda artış göstermiştir
Kaynaklar:
https://www.proemtia.com/proemtia-blog/demir-celik-gelecegin-dunyasi-icin-temel-emtia-olmaya-devam-ediyor
https://madencilikrehberi.files.wordpress.com/2012/04/cumhuriyet-dc3b6neminde-tc3bcrkiyede-demir-c3a7elik-sanayi.pdf
https://celik.travel.blog
https://www.tosyaliholding.com.tr/blog/tosyali-holding/2022/turkiyede-ve-dunyada-demir-celik-uretimi[6] https://celik.org.tr/demir-celik-sektoru/
https://webdosya.csb.gov.tr/db/cygm/editordosya/Demir_celik_Sanayi_Kilavuzu.pdf[5] https://demirbirlik.org/TR,281/demir-celik-ve-demir-celikten-esya-sektor-raporu.html
