Brinell sertlik deneyi, bir malzemenin sertliğini bilinen bir yük altında bir top tarafından yapılan bir çukurun derinliğini ölçerek belirlemek için kullanılan bir yöntemdir.
Bu test, dökümler ve dövülmüş malzemeler gibi kaba veya homojen olmayan bir yapıya sahip malzemeler için yaygın olarak kullanılır.
İşte Brinell sertlik testini yapmanın adımları:
- Örnek hazırlama: Örnek temiz ve düz olmalıdır. Gerekirse, yüzeydeki pürüzlülükleri veya düzensizlikleri gidermek için taşlama veya cilalama yapın.
- Yük ve top boyutunu seçin: Test edilen malzemeye göre yük ve top boyutunu seçin. Yük 500 kg ile 3000 kg arasında olmalıdır ve top boyutu 1 mm ile 10 mm arasında olmalıdır.
- Yükü uygulayın: Topu örneğin üzerine yerleştirin ve belirtilen süre boyunca yükü uygulayın. Çukurun yeterince derin olduğundan emin olmak için yük en az 10 ila 15 saniye boyunca korunmalıdır.
- Çukurun çapını ölçün: Bir mikroskop veya optik ölçüm cihazı kullanarak çukurun çapını ölçün. Çukurun çapı, Brinell sertlik numarasını (BHN) hesaplamak için kullanılır.
- Brinell sertlik numarasını hesaplayın: Brinell sertlik numarası, yükü çukurun yüzey alanına bölerek hesaplanır.
- Sonuçları kaydedin: Gelecekteki referans için yükü, top boyutunu ve Brinell sertlik numarasını kaydedin.
Formül şöyledir:
BHN = 2P
πD ( D – √ (D2-d2 ) )
burada P yükü, D topun çapı ve d çukurun çapıdır.
Brinell sertlik testi, malzemelerin gereksinimleri karşıladığından emin olmak için imalat endüstrisinde yaygın olarak kullanılan basit ve güvenilir bir yöntemdir.
Brinell sertlik deneyi yapmak için;
- deney parçası dökümden ayrılır,
- kesilmiş yüzeyi üzerinde taşlanır
- ve taşlanmış yüzey üstünde de deneye tabi tutulur.
Dökümün ısıl işlem gördüğü durumda, Brinell çıkıntısı, ısıl işlem tamamlanıncaya kadar döküm parçadan ayrılmamalıdır.
Dökme demirin kendi kalitesinden olmayıp;
- Deney parçanın yanlış yerleştirilmesi
- Deney makinesinin kusuru
- Hatalı numune
- Deney parçasının hatalı işlenmesi
- Kırılmadan sonra çıkan, deney parçası içindeki döküm hataları
gibi sebeplerden dolayı, deney tekrar edilmelidir.
YAZI
- 8.9