Besleyici yüksekliği dökümde oldukça kritik bir rol oynamaktadır. Besleyici, dökümün soğuyup katılaştığı süre zarfında, döküm parçasının iç çekinti oluşumunu engellemek için erimiş metal sağlar. Döküm parçasının soğumasıyla birlikte metalin hacmi azalır ve bu azalmayı kompanse edecek erimiş metal miktarını besleyici sağlar.
Besleyicinin yüksekliği neden önemlidir?
- Besleyici Kapasitesi: Yükseklik, besleyicinin toplam erimiş metal kapasitesini belirler. Daha yüksek bir besleyici, daha fazla erimiş metal sağlar ve bu da döküm parçasının daha büyük bölümlerini beslemeye yardımcı olabilir.
- Soğuma Hızı: Besleyici yüksekliği, besleyicinin soğuma hızını etkiler. Daha yüksek bir besleyici daha yavaş soğur, bu da döküm parçasına daha uzun süre erimiş metal sağlaması anlamına gelir.
Besleyici yüksekliği nasıl hesaplanır ?
Genellikle besleyici yüksekliği, besleyici çapına eşit veya ondan biraz daha büyük alınır.
Bazı yaklaşımlarda, döküm parçasının en büyük çapına veya hacmine bağlı olarak bir modül hesaplaması yapılır ve bu modül besleyici yüksekliğinin belirlenmesinde kullanılır.
Özel döküm prosesleri ve geometriler için, döküm simülasyon yazılımları besleyici yüksekliğini optimize etmek için kullanılır.
Besleyicinin yüksekliği doğru seçilmezse ne olur?
- İç Çekinti: Eğer besleyici yüksekliği yetersizse, döküm parçasında iç çekinti oluşabilir. Bu, parçanın mekanik özelliklerini ve görünümünü olumsuz etkileyebilir.
- Metal İsrafı: Aşırı yüksek besleyici yükseklikleri, gereksiz metal israfına ve döküm süresinin uzamasına neden olabilir.
- Kalite Sorunları: Yetersiz besleyici yüksekliği, dökümde gaz kusurlarının veya porozitenin oluşmasına neden olabilir.
- Maliyet Artışı: Besleyici boyutunun optimize edilmemesi, hem malzeme israfı hem de işleme maliyetlerinin artmasıyla sonuçlanabilir.
Sonuç olarak, besleyici yüksekliğinin doğru bir şekilde belirlenmesi, döküm kalitesini optimize etmek ve maliyetleri azaltmak için kritik bir öneme sahiptir.
Besleyici Yüksekliği Nasıl Belirlenmelidir?
Üst besleyicilerde genel olarak, besleyici yüksekliği, çapının 1,5 katıdır. Yan besleyicilerde ise 0,75 ~2 katı olarak yapılır.
Besleyicinin biçimi genel olarak silindir şeklindedir.
Dökme demirde, besleyicinin kesit alanı diğer metallere göre (çelik döküm, bronz döküm) daha küçüktür. Çünkü bunların katılaşmalarındaki akışkanlıkları daha azdır.
Besleyicinin alanı yeteri kadar geniş değilse etkisi daha az olur. Sonuç olarak daha iyi sonuç almak için yüksekliğinden çok kesit alanının arttırılması, daha iyi sonuç verir.
Çelik dökümde büyük besleyici kaliteyi çok fazla kötüleştirmez. Fakat dökme demir ve bronzda çok büyük ölçülerde besleyici kullanılmaz. Çünkü olumsuz etkisi olur.